Xəvariclik və ya dövlət rəhbərinə qarşı çıxmaq

Bir mühüm məsələni açıqlamaq istəyirəm. Biz islam tarixini oxuduqda orada Peyğəmbərimizin dövründən xəvariclərin olmasını bilirk. Hətta Peyğəmbərimiz onlar haqqında demişdir ki, onlar bizə qarşı həddini aşmış din qardaşlarımızdır. Bildiyimiz kimi xəvariclik fikrini, xariciliyi ilk dəfə bir şəxs Peyğəmbərimiz mal bölən zaman ona etiraz edərək formaşaldırmışdır. Həmin şəxs Peyğəmbərimizi mal bölgüsündə ədalətsiz adlandırmışdır. Allah Rəsulu isə ona bildirmişdir ki, əgər mən ədalətsizəmsə bəs onda ədalətli insan kimdir yer üzərində. Belə ki, yer üzərinə gəlib getmiş insanlar içərisində ən ədalətli və hər kəsin haqqını verən Peyğəmbərimiz olmuşdur. Bunu Qurani Kərim də ayələrlə təsdiq edir. Söhbət ondan gedir ki, ilk dəfə rəhbərə qarşı çıxmaq fikri o dövrdən yaranmışdır. Beləliklə belə fikir islam mətnlərində pislənmiş, belə insanlarla müsəlmanalr daima mübarizə aparmışlar. Belə fikirdə olanlar daha sonra Həzrəti Əlinin vaxtında çoxalmış, Həzrəti Əli onlarla mübarizə, müharibə apararaq çoxlarını məhv etmişdir. Beləliklə islam tarixində belə fikir ən təhlükəli fikir olaraq yaddaşlarda həkk olunmuşdur. Bu gün islam aləmində baş verən müsibətlərin səbəbləri də belə fikirlərdən qaynaqlanır. Gördüyümüz kimi bu fikirlər doğrudan da təhlükəli fikirlərdir. Bəs xüruc etmək nə deməkdir? Ərəb-dilindən tərcümədə çıxmaq deməkdir. Yəni müsəlmanların içərisindən, islamdan çıxıb başqa fikrə düşmək deməkdir. Məhz islam dinində hakimiyyətə qarşı çıxanlara xəvariclər, ya da xüruc edənlər deyilir. Xüruc isə itaətdən əl çəkmək deməkdir. Allah Teala buyurur: “Ey iman edənlər Allaha, rəsula və özünüzdən olan əmr sahiblərinə itaət edin!” (ən – Nisa 59). Bu ayə xürucun qadağan olmasında əsas məqsəddir.
Peygəmbər səlallahu aleyhi və səllam dedi: “İtaətsizlik etməyin”. Hədisi Müslim rəvayət edib 1855.
Mulla Ali Alqari dedi: “İtaətsizlik etməyin, yəni hakimə qarşı cixmaqla xüruc etməyin”.
İmam Muhamməd bin Abdul Vəhhab dedi: “Xüruc deyildikdə müəyyən bir şəxsin hakim olmasına beyət olunduqdan sonra başqa bir şəxsi əsas hakim seçilənə qarşı cıxmağa məcbur edilməsi xüruc adlanır (Yəni, mövcud rəhbər olduğu halda bir qrup insan mövcud rəhbərə qarşı etiraz edərək başqa birini rəhbərliyə gətirməyə cəhd edirlər, insanlar arasında qarışıqlıq salırlar, xaos yaradırlar).
Xüruc deyildikdə, əgər bir hakimə beyət olunduqdan sonra hətta bu hakimiyyət onun əlinə çevriliş yolu ilə keçərsə ona qarşı çıxmağa deyilir. Hakimə itaətsizlik xüruc hesab olunur, hansi ki, bu da çevriliş etməkdən meydana gəlmişdir.
Çünki (عزل) əzldə (yəni çevriliş etməkdə və ya inqilab etməkdə) itaətsizlik var ki, bu da hər bir ağıl sahibi ücün açıq aydındır. Bu səbəbdən də alimlər deyirlər ki, çevriliş və inqilaba həvəsli olmaq elə xəvaricliyin özü hesab olunur. Bu səbəblə islam dini baxımından belə fikirdə olan insanlar doğru etiqadda olan insanlar hesab olunmurlar. Həsənov Əkrəm, ilahiyatçı alim